Sự ảnh hưởng của trình độ học vấn đến mức sinh ở tỉnh Thanh HoáĐăng ngày 08-04-2013 Lúc 04:25'- 3606 Lượt xem
Giá: 5 000 VND / 1 Tài liệu
CHƯƠNG I
CƠ SỞ LÝ LUẬN NGHIÊN CỨU MỐI QUAN HỆ GIỮA TRÌNH ĐỘ HỌC VẤN VÀ MỨC SINH
I. MỘT SỐ KHÁI NIỆM, PHẠM TRÙ LIÊN QUAN VÀ CÁC CHỈ TIÊU ĐÁNH GIÁ VỀ MỨC SINH
1. Một số khái niệm
Việc nghiên cứu mức sinh chiếm một vị trí trung tâm trong nghiên cứu dân số vì một loạt lý do sau: sinh đóng vai trò thay thế và duy trì về mặt sinh học của xã hội loài người, việc tăng dân số phụ thuộc hoàn toàn vào việc sinh đẻ. Bất kỳ một xã hội nào cũng tồn tại do việc thay thế thế hệ này bằng thế hệ khác thông qua sinh đẻ. Nếu việc thay thế số lượng dân số không phù hợp, tức là số chết trong công đồng nào đó liên tục nhiều hơn số sinh, xã hội đó sẽ đương đầu với nguy cơ diệt vong. Mặt khác nếu việc gia tăng dân số quá nhanh cũng sẽ tạo ra hàng loạt các vấn đề kinh tế - xã hội và chính trị cho đất nướcphải giải quyết. Quá trình thay thế của xã hội thông qua sinh đẻ là quá trình rất phức tạp. Ngoài giới hạn về mặt sinh học, hàng loạt các yếu tố xã hội, văn hoá, tâm lý cũng như kinh tế và chính trị có ảnh hưởng quyết định mức độ và sự khác biệt mức sinh.
Trong thập kỷ 60, người ta nhận thấy rõ ràng là nhân tố chính trong việc tăng dân số của các nước đang phát triển cũng như các nước phát triển là mức sinh. Tỷ lệ gia tăng dân số trong nhiều nước hiện tại phụ thuộc vào mức sinh và mức chết hơn là di dân quốc tế. Trong các nước đang phát triển, mức độ chết đã giảm xuống đáng kể và hy vọng sẽ giảm nữa trong tương lai, trong khi đó mức sinh lại không giảm một cách tương ứng dẫn đến việc tăng dân số quá nhanh. Đó là mối đe doạ đối với chương trình phát triển kinh tế-xã hội. Mức sinh còn được quyết định chủ yếu bởi cấu trúc tuổi của dân số.
Khả năng sinh đẻ là khả năng sinh lý của một người đàn ông, một người phụ nữ hoặc một cặp vợ chồng có thể sinh ra được ít nhất một con.
Mức sinh là biểu hiện thực tế của khả năng sinh đẻ. Do tính chất sinh học quy định, không phảI độ tuổi nào con người cũng có khả năng sinh đẻ mà chỉ ở một khoảng tuổi nhất định mới có khả năng này khoảng tuổi đó gọi là thời kỳ có khả năng sinh sản. Chẳng hạn đối với phụ nữ khoảng tuổi đó bắt đầu khi xuất hiện kinh nguyệt và kết thúc mãn kinh tức là khoảng (15-49).
Sự kiện sinh con sống là sự kiện đứa trẻ tách ra khỏi cơ thể người mẹ và có biểu hiện của sự sống như hơI thở, tim đập, cuống rốn rung động hoặc có những cử động tự nhiên của bắp thịt.
Để có một cái nhìn cụ thể hơn về mức sinh đứng trên các khía cạnh khác nhau cảu quá trinh sinh sản chúng ta phải tiến hành phân tích các nhân tố ảnh hưởng đến mức sinh và các thước đo đánh giá về mức sinh.
Trong thập kỷ 60, người ta nhận thấy rõ ràng là nhân tố chính trong việc tăng dân số của các nước đang phát triển cũng như các nước phát triển là mức sinh. Tỷ lệ gia tăng dân số trong nhiều nước hiện tại phụ thuộc vào mức sinh và mức chết hơn là di dân quốc tế. Trong các nước đang phát triển, mức độ chết đã giảm xuống đáng kể và hy vọng sẽ giảm nữa trong tương lai, trong khi đó mức sinh lại không giảm một cách tương ứng dẫn đến việc tăng dân số quá nhanh. Đó là mối đe doạ đối với chương trình phát triển kinh tế-xã hội. Mức sinh còn được quyết định chủ yếu bởi cấu trúc tuổi của dân số.
Khả năng sinh đẻ là khả năng sinh lý của một người đàn ông, một người phụ nữ hoặc một cặp vợ chồng có thể sinh ra được ít nhất một con.
Mức sinh là biểu hiện thực tế của khả năng sinh đẻ. Do tính chất sinh học quy định, không phảI độ tuổi nào con người cũng có khả năng sinh đẻ mà chỉ ở một khoảng tuổi nhất định mới có khả năng này khoảng tuổi đó gọi là thời kỳ có khả năng sinh sản. Chẳng hạn đối với phụ nữ khoảng tuổi đó bắt đầu khi xuất hiện kinh nguyệt và kết thúc mãn kinh tức là khoảng (15-49).
Sự kiện sinh con sống là sự kiện đứa trẻ tách ra khỏi cơ thể người mẹ và có biểu hiện của sự sống như hơI thở, tim đập, cuống rốn rung động hoặc có những cử động tự nhiên của bắp thịt.
Để có một cái nhìn cụ thể hơn về mức sinh đứng trên các khía cạnh khác nhau cảu quá trinh sinh sản chúng ta phải tiến hành phân tích các nhân tố ảnh hưởng đến mức sinh và các thước đo đánh giá về mức sinh.