PHẦN MỘT
LÝ LUẬN CHUNG VỀ  LỢI NHUẬN CỦA DOANH NGHIỆP TRONG NỀN KINH TẾ THỊ TRƯỜNG

 I.  Lợi nhuận và ý nghĩa của lợi nhuận trong nền kinh tế thị trường
    Để tồn tại và phát triển thì nhất thiết các doanh nghiệp phải làm ăn có hiệu quả. Có lợi nhuận, doanh nghiệp mới mở rộng quy mô sản xuất kinh doanh, bổ sung nguồn vốn chủ sở hữu, tăng thu nhập cho cán bộ công nhân viên tăng và sẽ là động lực khuyến khích tăng năng suất lao động, đồng thời tăng phần đóng góp vào ngân sách Nhà nước. Như vậy, lợi nhuận là nguồn nội lực tăng cường và biếu hiện trực tiếp sức mạnh cạnh tranh của doanh nghiệp, là đích cuối cùng mà mỗi doanh nghiệp đều muốn vươn tới nhằm bảo đảm sự sinh tồn, phát triển và thịnh vượng trong nền kinh tế thị trường. Do đó, việc đi sâu nghiên cứu tìm hiểu các biện pháp quản lý để làm tăng lợi nhuận cho doanh nghiệp là rất cần thiết.
1.  Khái niệm và nội dung cơ bản của lợi nhuận
   1.1.  Khái niệm của lợi nhuận
      Lợi nhuận của doanh nghiệp là số tiền chênh lệch giữa doanh thu và chi phí mà doanh nghiệp bỏ ra để đạt được doanh thu đó. Đây là kết quả tài chính cuối cùng của hoạt động sản xuất, kinh doanh dịch vụ, là một chỉ tiêu chất lượng để đánh giá hiệu quả kinh tế của các hoạt động của doanh nghiệp. 
1.2.  Nội dung cơ bản của lợi nhuận
     - Lợi nhuận từ hoạt động sản xuất kinh doanh: là số lợi nhuận thu được từ hoạt động kinh doanh thường xuyên của doanh nghiệp. Đây là bộ phận lợi nhuận chủ yếu của doanh nghiệp.
     -Lợi nhuận từ hoạt động khác: là số lợi nhuận doanh nghiệp có thể thu được từ hoạt động tài chính hay hoạt động bất thường ở trong kỳ.

2.  Ý nghĩa của lợi nhuận
     - Lợi nhuận của doanh nghiệp có ý nghĩa rất lớn đối với toàn bộ hoạt động của doanh nghiệp, vì lợi nhuận tác động đến mọi hoạt động của doanh nghiệp, có ảnh hưởng trực tiếp đến tình hình tài chính của doanh nghiệp. Việc phấn đấu thực hiện được chỉ tiêu lợi nhuận là điều kiện quan trọng đảm bảo cho tình hình tài chính doanh nghiệp được ổn định vững chắc. Vì vậy, lợi nhuận được coi là đòn bẩy kinh tế quan trọng, đồng thời là một chỉ tiêu cơ bản để đánh giá hiệu quả sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp.
    - Lợi nhuận còn là chỉ tiêu chất lượng tổng hợp nói lên kết quả của toàn bộ hoạt động sản xuất, kinh doanh dịch vụ. Nếu doanh nghiệp phấn đấu cải tiến hoạt động sản xuất, kinh doanh dịch vụ làm giá thành hoặc chi phí hạ thấp thì lợi nhuận sẽ tăng lên một cách trực tiếp. Ngược lại, nếu giá thành hoặc chi phí tăng lên sẽ trực tiếp làm giảm bớt lợi nhuận. Vì vậy, lợi nhuận được coi là một chỉ tiêu quan trọng nhất để đánh giá chất lượng hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp.
    - Hơn nữa, lợi nhuận còn là nguồn tích luỹ cơ bản để tái sản xuất mở rộng, bù đắp thiệt hại, rủi ro cho doanh nghiệp, là nguồn vốn rất quan trọng để đầu tư phát triển của một doanh nghiệp.
   - Đối với Nhà nước, lợi nhuận là một nguồn thu quan trọng cho Ngân sách Nhà nước thông qua việc thu thuế thu nhập doanh nghiệp…, trên cơ sở đó bảo đảm nguồn lực tài chính của nền kinh tế quốc dân, củng cố tăng cường tiềm lực quốc phòng, duy trì bộ máy quản lý hành chính của Nhà nước.
   - Đặc biệt, lợi nhuận là một đòn bấy kinh tế quan trọng có tác dụng khuyến khích người lao động và các doanh nghiệp ra sức phát triển sản xuất, nâng cao hiệu quả sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp trên cơ sở chính sách phân phối lợi nhuận đúng đắn, phù hợp.
 II.  Phương pháp xác định lợi nhuận và các nhân tố ảnh hưởng tới lợi nhuận của doanh nghiệp:
1.  Phương pháp xác định lợi nhuận của doanh nghiệp
    Lợi nhuận của doanh nghiệp là số chênh lệch giữa tổng doanh thu và tổng chi phí, được xác định như sau:
                                  Lợi nhuận = Tổng thu – Tổng chi